عکس العمل ترنسکریپتومیکس گندم به بیماری برگی سپتوریوز با استفاده از تکنیک ریز ارایه

چکیده بیماری سپتوریوز یکی از مخرب ترین بیماری های برگی گندم در سراسر جهان است که سالانه خسارت های زیادی به بار می آورد. در حال حاضر استفاده از ارقام مقاوم و سموم شیمیایی دو روش اصلی کنترل این بیماری هستند. روش هایی زیادی جهت شناسایی ژن های مقاوم در منابع ژنتیکی وجود دارد اما اخیرا تکنیک ریزآرایه به عنوان یک روش قدرتمند جهت ارزیابی بیان ژن ها به طور هم زمان مورد توجه قرار گرفته است. جهت شناسایی ژن های دخیل در مقاومت به بیماری سپتوریا ازمایشی با ایزوله sa852-2 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار برای دو رقم مقاوم (فرونتانا) و حساس (فلات) به همراه شاهد طراحی گردید. سپس گیاهان در مرحله دوبرگی به وسیله اسپورهای ایزوله مهاجم sa852-2 در شرایط گلخانه اسپور پاشی شده و نمونه های برگی از گیاهان نرمال (شاهد) و استرس در چهار تیمار زمانی(6 ساعت، 6 روز، 12 روز و 15 روز) بعد از آلودگی جمع آوری شده و cdnaهای نشاندار با استفاده از رونویسی dutp و ducp برای همه نمونه ها ساخته شد. نتایج حاصل از ریز ارایه نشان داد که شش ژن در رقم مقاوم فرونتانا بیان متفاوتی دارند در حالی که هیچ کدام از ژن ها در رقم حساس در دو شرایط بیان متفاوتی را نشان ندادند. هم چنین آنالیز کلاستر بندی و تجزیه به عامل های اصلی نشان داد که ژن هایی که براساس نتایج ریزارایه متفاوت بیان می شوند در گروه مجزایی نسبت به بقیه ژن ها قرار دارند و 85/83 درصد از تغییرات در رقم مقاوم به وسیله این ژن ها کنترل می شود. نتایج نشان می دهد که بیشتر این ژن ها مربوط به ژن های مرتبط با پاتوژن هستند که از استقرار و گسترش پاتوژن در داخل گیاه جلوگیری می نمایند. همبستگی بین نتایج ریزآرایه و real-time pcr برای دو ژن به ترتیب 94 و 87 درصد بود.